LUYỆN THI TIN HỌC: LÀM QUEN VỚI HỆ ĐIỀU HÀNH WINDOWS
Windows là tập hợp các
chương trình điều khiển máy tính thực hiện các chức năng chính như:
- Điều khiển phần cứng của máy tính. Ví dụ: Nó
nhận thông tin nhập từ bàn phím và gửi thông tin xuất ra màn hình hoặc máy in.
- Làm nền cho các chương trình ứng dụng khác
chạy. Ví dụ như các chương trình xử lý văn bản, hình ảnh, âm thanh…
- Quản lý việc lưu trữ
thông tin trên các ổ đĩa.
- Cung cấp khả năng kết
nối và trao đổi thông tin giữa các máy tính.
Windows có giao diện đồ
họa (GUI – Graphics User Interface). Nó dùng các phần tử đồ họa như biểu tượng
(Icon), thực đơn (Menu) và hộp thoại (Dialog) chứa các lệnh cần thực hiện.
Windows XP là một phiên
bản mới của hệ điều hành Windows, kế thừa từ các phiên bản Windows 95, 98,
2000, với nhiều tính năng ưu việt và hiện đang được sử dụng phổ biến cho các
máy tính cá nhân để bàn.
Để sử dụng được hệ điều
hành Windows, yêu cầu máy tính của bạn phải có cấu hình tối thiểu như sau:
- Bộ xử lý Pentium II
300 MHz
- RAM 128 MB
- Bộ nhớ trống 1,5 GHz.
Ấn vào công tắc nguồn on/off trên màn
hình máy tính. Khi đèn báo sáng tức là màn hình máy tính đang bật và ngược lại,
đèn không sáng tức là màn hình máy tính đang tắt.
Bạn chỉ cần bật công tắc (Power), Windows sẽ tự động chạy. Tùy
thuộc vào cách cài đặt, có thể bạn phải gõ mật mã (Password) để vào màn hình
làm việc, gọi là Desktop của Windows.
Hình 1.1
Hoặc bạn ấn tổ hợp phím Ctrl
+ Alt + Delete, khi đó sẽ hiện ra của sổ như hình 1.2. Để truy nhập vào bạn
phải gõ đúng User Name (tên truy nhập), Password (mật khẩu) và kích chuột vào OK. Nếu đúng User Name và Password, bạn
sẽ truy nhập vào màn hình Desktop của Windows.
Hình 1.2
Sau khi
khởI động xong, màn hình của Windows XP thường có dạng như hình 1.3
Hình 1.3
Dưới đây là các thành
phần chính trong màn hình Windows:
Thành phần
|
Chức năng
|
Màn hình
Desktop
|
Đây là màn hình bạn sẽ thấy đầu tiên khi khởi động Windows.
Có chức năng như mặt bàn làm việc, nơi chứa các biểu tượng, các tệp tin
(file), thư mục của các chương trình ứng dụng theo ý bạn. Bạn có thể thay đổi
nền màn hình theo ý muốn của mình.
|
My
Documents
|
My Documents là một thư mục đặc biệt, nơi cho phép bạn lưu
trữ các tệp và tài liệu do bạn tạo ra
|
My
Computer
|
My Computer cho phép bạn xem được mọi thứ có trong máy tính
|
My
|
Nếu máy tính của bạn được kết nối trong môi trường mạng thì
sẽ có biểu tượng My Network Place xuất hiện trên màn hình Desktop, cho phép bạn
nhìn thấy các máy khác trong mạng và kết nối đến các máy nhìn thấy trong My
Network Place
|
Recycle
Bin
|
Recycle Bin (Thùng rác) nơi lưu trữ tạm thời tất cả các tệp,
thư mục bạn đã xoá
|
Taskbar
|
Thanh tác vụ chứa cửa sổ thu nhỏ của các chương trình bạn
đang chạy trong Windows. Ứng dụng này cho phép bạn có thể chạy nhiều chương
trình, mở nhiều cửa sổ đồng thời, muốn chuyển qua chương trình nào bạn kích
nào chương trình đó trên thanh taskbar.
|
Menu
Start
|
Menu Start cho phép bạn khởi động bất kỳ chương trình nào
có trong Windows
|
Quick
Launch Toolbar
|
Thanh công cụ khởi động nhanh chứa những chương trình cho
phép bạn khởi động nhanh với một lần kích chuột thay vì phải kích đúp chuột
vào biểu tượng đó trên màn hình Desktop hoặc mở menu Start.
|
Khi kích vào menu Start trên thanh
Taskbar, bạn sẽ thấy hiện lên giao diện như hình 1.4.
Dưới đây là các chức năng của các biểu tượng chương trình trong Menu Start:
Hình 1.4
Biểu tượng
|
Chức năng
|
 |
Khởi động trình duyệt truy nhập
Web; tên mặc định là Internet Explorer
|
 |
Khởi động trình duyệt thư điện tử;
tên chương trình là Outlook Express
|
 |
Mở ra danh sách các tài liệu vừa mở
ra gần đây nhất
|
 |
Mở thư mục My Picture, nơi lưu và
quản lý các tệp ảnh
|
 |
Mở thư mục My Music, nơi lưu và quản
lý các tệp âm thanh
|
 |
Mở cửa sổ Control Panel, cung cấp
các tùy chọn để có thể thiết lập và quản lý các giao diện và chức năng của
máy tính cá nhân theo hệ điều hành cài đặt.
|
 |
Kết nối đến mạng Internet hoặc mạng
nội bộ (LAN)
|
 |
Hiển thị các máy in, máy fax nếu được
cài đặt
|
 |
Hiển thị các thông tin trợ giúp của
Windows XP.
|
 |
Cho phép bạn tìm kiếm các chương trình,
tệp, thư mục.
|
 |
Mở một chương trình hoặc tệp bằng
cách gõ lệnh trực tiếp, giống như trong MS-DOS.
|
 |
Cho phép thoát khỏi hệ thống với
account hiện thời và cho phép truy nhập vào hệ thống với account khác.
|
 |
Cung cấp chức năng tắt máy, khởi động
lại máy.
|
Chuột dùng điều khiển
con trỏ chuột tương tác với những đối tượng trên màn hình. Chuột thường có 2
nút:
- Nút trái thường dùng
để chọn đối tượng; di chuyển đối tượng...
- Nút phải thường dùng
hiển thị một thực đơn công việc. Nội dung Thực đơn công việc thay đổi tùy thuộc
con trỏ chuột đang nằm trên đối tượng nào.
Các hành động mà chuột thực hiện:
Trỏ đối tượng
|
Rê chuột trên mặt phẳng bàn để di chuyển con trỏ chuột trên
màn hình trỏ đến đối tượng cần xử lý.
|
Kích trái
|
Thường dùng để chọn một đối tượng, bằng cách trỏ đến đối tượng,
nhấn nhanh và thả nút trái chuột.
|
Rê/Kéo (Drag)
|
Dùng di chuyển đối tượng hoặc quét chọn nhiều đối tượng bằng
cách trỏ đến đối tượng, nhấn và giữ nút trái chuột, di chuyển chuột để dời con
trỏ chuột đến vị trí khác, sau đó thả nút trái chuột.
|
Kích phải
|
Thường dùng hiển thị một thực đơn công việc liên quan đến mục
được chọn, bằng cách trỏ đến đối tượng, nhấn nhanh và thả nút phải chuột.
|
Kích đúp chuột
(Double
click)
|
Thường dùng để kích hoạt chương trình được hiển thị dưới dạng
một biểu tượng trên màn hình, bằng cách trỏ đến đối tượng, nhấn nhanh và thả
nút trái chuột 2 lần.
|
Bài 1.6: Thoát khỏi Windows và tắt máy
Khi đã hoàn thành công việc và không dùng
đến máy tính nữa, bạn tắt máy tính và rút khỏi nguồn điện. Để Windows hoạt động
ổn định và không bị lỗi, trước khi tắt máy, bạn phải thoát khỏi Windows
(shutdown). Thực hiện Shutdown máy tính theo các bước sau:
1. Lưu các chương trình bạn đang thực hiện và đóng tất cả các cửa
sổ chương trình còn hiện trên thanh tác vụ. Nếu tắt máy ngang có thể gây ra
những lỗi nghiêm trọng.
2. Kích vào menu Start
3. Kích chọn mục Turn Off Computer.
- Hộp thoại Turn off
computer xuất hiện (Hình 1.5), kíck chuột vào nút Turn off.
- Nếu muốn khởi động lại máy tính, bạn chọn Restart
- Nếu muốn tạm thời ngưng làm việc với máy tính và để chế độ tiết
kiệm điện, bạn chọn Stand By
BÀI
TẬP CHƯƠNG 1
1. Bật máy tính và khởi động Windows XP
2. Tìm, trỏ chuột và
kích vào menu Start, sau đó đóng menu Start mà không chọn bất kỳ một chương trình nào
3. Tìm và kích đúp
chuột vào My Computer
4. Shutdown Windows.
